E vetmja kauzë, bashkimi i kombit.

Shkruan: Ilir Dedaj

Shpëtimi i vendit

       Të shpëtosh vëndin tënd (Shqipërin) nuk është çështje e një lideri “vizionar” apo stafi (partie) të tijë. Është vullneti i një populli për të marr apo jo një rrugtim të ri. 
       Vetëm një popull i tillë që do të këtë vizion, mundë ta realizoj atë dhe kjo do VETËDIJËSIMIN e njerzëve (popullit).

       Sot praktikohen politika me politikan të cilat jan me vizione të gabuara për ekonomin-shoqërin-demokracin.

       Perse politika ka një debat publik që është në nivele banale??

       Gjendja reale është borxhi publik që trashgohet, eksportet, papunsia, emigrimi ekonomik etj etj…

       Njërzeve nuk u duhet më një fushatë elektorale me emrat e kastës politike, kjo nuk zgjidh problemet. Dhe, fatkeqësisht, pikërisht kjo nxitet nga mediat servile, miqtë nderkombetarë të cilët nxisin këtë fasadë duke arritur sa të flitet për peshq të mëdhenj, por jo per tharje kënete?…
       Dhe, në këtë lavazh truri, nuk bien vetëm njerzit (populli) por edhe intelektualët servilë të intersit personal.
       Ky sistem që po propagandohet nga politikan po larteson lider partish dhe oligark të cilët nganjeherë “sakrifikojnë” ndonjë por nuk ndërrojn sistem.
       Populli bashkë me patriotët duhet të luftojnë për ndryshimin e sistemit dhe jo të individëve me partitë e tyre.

Populli duhet të vendos, jo liderat dhe partitë.

       Populli duhet të luftoj për Ekonomin Kombetare dhe të mos lejoj që pasuritë të vidhen nga të huajt.
       Populli duhet të luftoj për fjalën e lirë, kur mediat i shërbejn politikës.
       Populli duhet të luftoj për politikat e punësimit.
       Në si patëriot duhet të jemi në krah të atyre politikave që jan më afër halleve të popullit.
       Kjo vjen vetem me një kushtetutë të re ekonomike-juridike-sociale…

       E vetmja kauzë, e kujtdo, duhet të jetë BASHKIMI KOMBIT.

Ajne Ibërhysaj

Ajne Ibërhysaj

Ajne (Selman) Ibërhysaj, ka  lindur  më 17 nëntor 1973 në Deçan. Ajo ka studjuar në Universitetin “Aleksandër Xhuvani” në Elbasan-Shqipëri, dega Bio-Kimi e Përgjithshme. Në kolegjin “Victory”, Prishtinë ka studjuar programin studimor bachelor dhe master “Politikë Ndërkombëtare dhe Diplomaci” ku e mori gradën Master i Arteve për Politikë Ndërkombëtare dhe Diplomaci. Në komunën e Deçanit mbanë pozitën e punës, Inspektore e Mjedisit.

 

Veprat:

• “Dita e gështenjës”, SHP “Lena Graphic-design”,Prishtinë 2020    
• “Do vij me hijen e erës”. “Lena Graphic-design”,Prishtinë 2020 

Poezi nga Ajne Ibërhysaj

TEMPULL LOTI 

Lufton ta njohësh shpirtin 
Sa herë veten e ndëshkon 
E qorton. 

Harron edhe si të dashurosh 
Ndonjëherë vetveten nuk e kupton 
Si e marrë vazhdon të shtegtosh 
Çdo rrugë e ndërton me pika vese 

Shpirt 
Tempulli i lotit 
Sa i fortë bëhet brenda teje



ËNDRRAT T’I TRAZOJ 

Më pëlqen ta përqafoj thellësinë e shpirtit 
T’i trazoj ëndrrat e vetminë tënde 

Kam dëshirë më shumë se dëshirë 
Te të përqafoj 
Derisa mungesën time të mos e ndjesh 
E harrimi mos të ketë vend 
Më pëlqen heshtjen e përqafimit tënd ta shtrëngoj 
Kur të jam larg teje 
Në çdo vegim dite 
Me drithërima te të zgjoj 

Më pëlqen te të përqafoj 
E ritmin e mëkatit ta përjetosh 
Deri sa të dalin fluturat nga ashti 

Më pëlqen te të përqafoj 
Derisa flaka e përqafimit tim 
T’i kallë krahët për të shtegtuar... 



TI JE VALS, REBEL I SHPIRTIT... 

I dashur 
Nëse një dite vi tek ti 
Ma puth lotin mbi qerpik 
Ma shtrëngo dorën në faqe 
Syrit m’i dhuro filiz pranvere 
Miqësohu edhe ti me borën 
E në atë ditë 
Kujtimet do vallëzojnë 
Me valsin e jetës 
Atëherë zjarri do ketë pushuar 
Unë do vi me hijen erës 
Lehtas do shkel mbi gjethe fjale 
Mos u friko 
Nuk të trazoj as nuk t’i zgjoi ëndrrat 
Edhe yjet në qiell të qetë do i le 

Unë do te vi tek Ti 
Me puhizën e detit 
E me rrezen e mëngjesit do shtegtoj 
Atëherë 
Të gjitha trazimet do i merr qielli 
I dashur 
Ti je vals, rebel i shpirtit...



TI, JETA IME... 

Ditët sikur tokës i bien grusht 
Kufijtë e dashurisë janë brenda nesh 
Puthjet e ngrohin edhe humnerën e ligë 
Do ikë një ditë kjo ekspeditë frike 
Në çdo frymëmarrje marr ajrin tuaj 
Edhe buzëqeshjes i japë ngjyrë 
Mes librave e kall veten 
E gjej edhe shpresën 
Jam aty buzë errësirës e dritë më ke 
Me durim i kap ditët 
I nënvizoj me gishtat e dorës 
Si ushtari i një armate pambarim 
Më mban një qëllim 
Ka një diell ku prehet dashuria 
Do ikë një ditë kjo ekspeditë frike 
Unë jam destinacioni 
Ti je kufiri  
Unë jam ëndrra 
Ti je drita 
E gjithë bota çfarë ka brenda 
Është një pikë loti e shprese 
Unë e Ti 
Jemi vetëm një frymëmarrje 
Jeta ime 
Të puth deri në amshim 

(13 mars 2020)



BALADA E POETIT 

Shpirti i poetit e ngrohë tokën e qiellin 
Çdo varg e bekon me lotin e diellit 
Me hire apo pa hire kryqëzohen fatet 
Me ferrin jeton e njeriut i dhuron parajsën 

Thonë se kur poetit i buzëqeshë fytyra 
Mbretërit grinden e ai qëndisë vargje 
Shpirti i rebelohet e Zotit i dhuron vetminë 

Pse hyjnitë lotojnë kur dashurojnë 
Pse engjëjt qajnë kur mbretërit kurorëzohen 
Pse dashuritë e mëdha 
Sikur shuhen në rrezen e parë të ditës 
Pse djajtë errësojnë diellin 
E tentojnë të bëhen yje 

Balada e poetit e ka frymën e secilit njeri 
Syri e ka etjen e vargu i bëhet shigjetë 
Çdo shkronjë e brumos me frymën e gjakut 
Guri i bëhet i butë e koka i dhemb nga jastëku 
Acari ia lëndon damaret e zogjtë e shoqërojnë 
Nga gjaku i lind poezia e pastaj shpirti i qan 
Dhimbjet i bën peizazh dashurie 
Vajin e fëmijëve e qëndis me fjalë perëndie 

Edhe shiu kur bie 
Poetit shndërrohet në lumë 
Deti i dhuron shpresat e lumturisë 
Mali e thekë me mall 
Por është edhe i mërzitur 
Se koha ikën e vitet i plagosin engjëjt 
Shekujt nuk kanë zë e koha rrjedhë si lumë 
Por kot nuk kanë thënë 
Se poet lindë e nuk bëhesh 

Edhe bora kur bie poetit sikur i flet: 
Guri ta ngrohë syrin e toka e huaj vdekjen 
E hidhësia e fjalës ia ç’ekuilibron shpirtin 
Ngushëllohet me muret e yjet ia ndien dhimbjet 
Nga shpirti i buron fjala 
E në tokë i mbëltohet si gravitet dashurie 
Shpirti i poetit e ngrohë tokën e qiellin 
Kjo baladë e vargut apo e poetit pelegrin jete 

13 prill 2020

SIKUR DIELLI E KA RISKUN E SHPËTIMIT

Në fushën e vetmisë shuan dëshpërimin 
Ditët i mbështjelli me fragmente jete 
Godet shpirtin me copëza vale
E trishtë dita si peng vjen nata 
Nga gjithçka që ke
Ngjan me qelqin e kristaltë 

Dielli sikur e ka riskun e shpëtimtarit 
Nga laborator doli një zë përbindësh 
E pushtoi botën me egon e virusit 
Nga degët ranë edhe lulet e mollës 
Ditët u shkrin e u ngatërruan stinët 

Teatri hapi dyert e aktorët qeshën 
Toka e Renesancës me partitura loti 
Bota ndryshoi peizazhin e zemrës 
Ëndrra shtetesh u thyen si pasqyrë 
Simfoni kumbuese jete a vdekje 
Përballë ke dy fronte 
Panik e mesazhe shprese

Dielli i marsit kallë shpirtin e ndalë vrullin 
Lidh traktat me veten e rri në shtëpi 
Heshtje e zbrazëti 
Dëgjon aty këtu ndonjë zë zogu mekur 
Mos valle edhe këta 
I ka kapluar kjo pandemi 

Heshtja flet me vargun e murit 
Kalkulime e arritjesh ranë e fjetën 
Mbretëreshë kohe e kurorë jete 
Higjiena e duarve klithmë e vetme 

Sa shumë veten e paskemi gënjyer 
Shpresa nuk ka kujtesë por vetëm lutje 
Sa çudi edhe shekujt ranë në ujdi 
Sa larg e afër e ndiej shijen e mesjetës 
E shenjtë fjalë capitet me frymën e vargut 
Më vret shpirtin e thyhet si qelq 
Në atë diell e shoh riskun e shpresës 
U kryqëzua jeta me hire apo rastësi 
Me ecejaket e dhimbjeve të mesjetës ... 

(24 mars 2020)

SA PAK TË NJOHA ITAKA IME 

Çdo ditë ikën 
Me fytyrën e trishtë 
Me ndërgjegje të thyer 
Ike 
Kthehesh 
Gurët e ftohtë 
Të presin 

Në sy sheh 
Ekspozitë vrastare 
E vizatuar rëndë 
Me vragë shpirti e loti 
Godet thellë e zë nuk ka 
Ikën e flaket me shpresën

Nuk di si ta ngushëlloj zemrën 
As ditë si ta nisë 
Të eci tutje 
Ta braktisë Itakën 
Ta harroj premtimin 
Brengën e pendimin 
T’i marr me vete 
Ta përqafoj Itakën 
Lotin ta lë në galerinë e faqes 
Lehtas t’i përkundë 
Mëngjeset e rinisë 
Me vaje fëmijësh 
Mbrëmjen 
Ta qëndis me rreze ambri 

Nuk di me çka ta mbush mendjen 
Shirat e gjetheve 
Shpesh qajnë me lotin 
Vjeshta ka zënë vend 
E dimrat i ngrohim 
Me pika vese 
Fjalët thyejnë dhembet 
Përqafohen e ndeshen 
Vriten me ndërgjegjen

Nuk e di çka t’i them jetës 
Ëndrrat mbeten si kurorë perlash 
Kupën e dashurisë 
E deha me shpresën 
Rrugët i mbusha 
Me gjerdan lotësh 
Itaka shijoj dashurinë 

Shtegtojmë 
E gjithnjë mbesim të uritur 
Sa pak të njoha 
Itaka ime 
Sa pak ma njohe shpirtin...




NËNË 

Nënë 
Në krahët e tu 
Qetësinë e shpirtit e ndjeva 
Në sytë e tu pashë diellin 
Në prehrin tënd kokën pushova 
Edhe tash e ndjej fjalën 
U rritsh si kokrra e melit 

Nënë 
Kam aq mall për fjalën tënde 
Lotët trupin ma drithërojnë 
E kujtimet ma çmallin shpirtin 

Nënë 
Në çdo frymëmarrje të ndjej 
Më pushton e mbështjellë një zjarr 
Dielli m’i kallë gjethet e pranverës 

Ditët më ikin si zogjtë e vjeshtës

Mimoza Leskaj

Mimoza Leskaj

Mimoza Leskaj ka lindur në Shijak në prill të vitit 1967. Gjatë viteve 1980 - 1985 ndoqi mësimet në gjimnazin e Shijakut, për të vazhduar mëpastaj studimet me korrespondencë në Universitetin Ekonomik të Tiranës, dega e Bisnesit, të cilin e përfundoj në vitin 1995.
Jeton në Pescara të Italisë.

Veprat:

• "Flas me heshtjen", poezi
• "Dashuri me ngjyra vjeshte", poezi
• "Pyeta retë", poezi
• "Kronikë e në dashurie të përjetshme", tregime
• "Njëmijë e një trokitje zemre", poezi
• "Me dritën e shpirtit", poezi në gjuhën rumune
• "Katër polet e poezisë", poezi 

Poezi nga Mimoza Leskaj


Dëborë e heshtur!

Erdhe dhe ike si një mysafir e nxituar
Në kohë të turbullt rrethuar heshtjes
Fjollat m'u tretën shumë shpejt ndër duar
Një kollë e thatë u ngjit drejt reve.

Një vello e hollë dhe delikate
Mbeti pishave si kujtim
E mbyllur bota e tërë në halle
Mbi buzë të thara dridhet një hidhërim.

Ç'dreqin pate që shkrive kaq shpejt
Të dëshiruam një dimër të tërë
Trokite heshtur këtë pranverë
Dhe vetë ajo u ftoh nën këmbë.

Erdhe dhe ike sa një e rrufitur kafeje
Shijuam çastin në kohë kolerë
Bota ka njohur shumë qef mbetje
Por nuk mban mend si kësaj herë.



Pak rregull

Kam nevojë për pak rregull
Pak nga ai rregulli që ndan shapin nga sheqeri, 
(siç thotë një fjalë e urtë)
T'i vë fre trishtimit, ta ndaj në pjesë
Ca t'i, ca unë, ca të hedhura diku.

Edhe pranvera dashka ndarë,
I duhen vënë rregulla të forta
Ç'dreq ndodhi kështu?
S'di ku të vësh rregull më parë.
E patëm të trashëguar, apo ne të njerëzishmit,
deshëm dhe i vramë?

Po lëngoj për pak rregull,
Nuk është hera e parë që më ndodh
Ndodh qëkurse u këput kërthiza prej barkut të nënës,
Dhe kjo ka ndodhur, shuuumë kohë!



Kur ngjallen xhindët!

Covid 19-të Coronë (quaje si të duash)
Nga mbive e dole si xhind i tërbuar?
Të dinim një hiç, qeshëm si një grip i thjeshtë
Një botë të tërë muresh ke ngujuar.

Kalendari nuk qëndron më varur në mur
E ç'më duhet t'a shoh kur ditët po vdesin?!
Është mbledhur dhe dhimbja, është bërë gur
Njerëzia trishtë ka ndalur gjithë ecjen.

Zihem e grihem dhe me veten time
Ç'të bëj me orët pas lëngut të kafesë?
Në një botë memece të mbushur plot krime
Nis numëroj ditët vetëm me përtesë.

Ç'më duhet ora që bën tik - tak e varur
Kur varur është jeta dhe s' kam ku nxitoj?
Xhindet nga një dorë të gjithë qënkan ngjallur
E valles mbi njerëz ja kanë marë në tokë.

Botë e sëmurë që çalon e lodhur
Vjetëruar nga luftërat, e frikur nga ethet
Një ditë kur xhindet të ikin gjoja " ndrojtur"
Lakuriq do ndjehesh, si një pemë pa gjethe!



Dhe sorrat gëzojnë lirinë!

Dëgjoj sorrat tek përkëdhelen erës të kësaj pranvere të çuditshme
Ndërsa shoh të vetmen palmë që kam, të zhurmojë
Ndiej njëlloj sensazioni, sikur dikush po më mbyt
E unë mbledh supet nga vetmia, mërzitshëm, si pa gojë.

Njeriu në këto kohë, si druri që digjet në oxhak
Kërcet gishtat me nervozizëm të panjohur
Ditë pranvere ndryshe në zë kukumjaçkash dhe sorrash
Të vetmet zhurma kohe, që ndihen jashtë.

Virus që mblidhet e mblidhet në grykë ku duhet të zgjedhësh orët e tua, trashur
Veshur me pushtet vrasës, lidhur, trembur
Veshur rëndë në shpatulla, e gjysëm këmbëve zbathur.

Pranverë sorrash do thosha, e s'di të them asgjë.
Veç presim kohën të shkojë.
Ndërkohë, sorrat gëzojnë lirinë!

Entela Tabaku

Entela Tabaku

Letrarja Entela Tabaku ka lindur në vitin 1971 në Shkodër. Ajo ka PhD në gjuhësi nga Universiteti i Stokholmit dhe mban katedrën e gjuhës shqipe në Uppsala të Suedisë. Ka botuar tri përmbledhje me poezi: “50 poezi dhe 5 intermexo” 1996, “Nje grusht jetë sa me vdekë” 2016, “poemat e hueja” 2017 si dhe „Enciklopedia e mërgimit“, libër poetik i shkruar së bashku me poetin Shqiptar Osekun.


Poezi nga Entela Tabaku


kjo gjuhë

kjo gjuhë që më rrin në buzë kështu
duket si me qenë e pikturueme me laps
shenjë që mund lahet pa frikë
duket si me qenë një nishan bukurie
a qukë lozanjare
ma së keqi tumor i padamshëm
që mund çahet pa frikë
duket
por asht çiban
kancer
kurrë ma nuk mundem me e heqë 
pa vdekë
kurrë ma nuk mund shpëtoj 
prej saj
kurrë nuk më bahet lëkurë
edhe pse mundem me u rrejtë 
me rrejtë
unë kurrë e saja
ajo kurrë e jemja



përpara skuadrës së pushkatimit

 pa perde
 maska
 mbaj-të-se
 pa roje
 garda
 trup-ro-je
 pa mure 
 tela
 gar-dhish-te
 pa kufij
 caqe
 si-no-rë
 pa shtirje
detyrime 
shtrën-gi-me
 çka mbetet
 a mbetet
 etet
 t
 t t t t t t t t t t t t
 t t t t t t t t t t t t
 t t t t t t t t t t t t



shtat zanë

jam shtat zanë
jo me fëmijë 
që ngihet me gjakun tem
dhe forcon botën me pakimin tem të paqtë
jam shtat zanë me cepa
thika të mprehta
tehe me helm
sa herë lëviz 
më shpërthejnë vrimash
vringëllueshëm
dhe unë nuk e di kush gjakon



quasimodiane

secili me qiellzë të vet 
i rrin shijes si me qenë qiellza e tjetrit
përplas gjuhën 
mbush gojën me pështymë
dhe rrin në iluzionin se e din
si i shijon tjetrit
si ia rrudh faqen përbrenda e hidhuna
si ia zbut fytin e ambla
si ia rrëshket grykës e athta
secili rreket me tregu të patregueshmen
të vërtetën e pikëllueshme
se secili rrin vetëm
në qiellzë të vet
dhe as mbramja nuk bjen



dy shtigje

i shoh dy shtigjet
teksa shkojnë paralel
e shoh vedin që shkon
duke mbledhë manaferra të egra 
si zog që ka me vuejtë unit
në dimnin e gjatë
duke kërcy mbi pellgje 
lepur i trembun që kujton 
se uji asht armiku ma i madh
duke kërku këpurdhat që i fshehen synit
vetëm pse don me e provu 
se ua din praninë

nga mbrapa asht i njëjti person
që shkon në dy shtigje paralele
por unë e di se janë dy
e di në cilin shteg
manaferrat e lepujt e këpurdhat
s’janë veçse dekor absurd
i një pylli pa ngjyra
dhe në cilin shteg
janë
jeta që shkon nëpër mu




ajo çka na mban gjallë 

ajo çka na mban gjallë
zemër
nuk asht ajri
edhe pse jetën e kena të lidhun për frymë
nuk asht uji
edhe pse frymën e kena të lidhun për langje
nuk asht buka
edhe pse langjet i kena të lidhuna për mish
nuk asht dashunia
edhe pse mishin e kena të lidhun për shpirt
nuk asht frika
edhe pse shpirtin e kena të lidhun për vdekje
ajo çka më mban gjallë, zemër
asht ideja 
se fryma dhe langjet dhe mishi dhe shpirti dhe vdekja
janë shumë ma shumë
se kjo gru që kundron si bjen bora pa pra
me ballin e mbështetun në xhamin e ftohtë
të telefonit që nuk bjen




faji i përrallave

ndoshta krejt fajin e kanë përrallat
 na e përkëdhelin mendjen herët
 me përfytyrime dashurish pa kushte 
 që braktisin gjithshka për ty
 dhe të mbartin mbi supe në rrugë me baltë
 dashurish të gjithëpushtetshme 
 që ta bajnë rrugën dritë
 dhe nuk japin frymë në terr
 përfytyrime që nuk i njohim
 se kurrë nuk i ndeshim fytyrë më fytyrë
 veç i përndjekim 
 mbas shpine
 mandej ua rrëfejmë të lodhun fëmijëve 
 brez mbas brezi
 pse s'na mbetet tjetër në fund
 veçse përrallat
 me mbret



fjalët na i emërtojnë ndjenjat 

fjalët na i emërtojnë ndjenjat 
me domethanie të kufizueme në brazda të hapuna 
prej tjetërkujt
përgjatë gardhesh të ngrituna
prej tjetërkujt
athu se frika asht veç frikë
dhe nuk asht joshje
a tundim
athu se shpresa asht veç shpresë
dhe nuk asht ankth
a përcëllim
dhe unë që ta du praninë si e marrë
athu edhe nuk du me t’u ruejtë
se mos më përpin 
po ku asht fjala për këtë ndjenjë
ku asht brazda
gardhi
këtë radhë



bota e mat kohën 

bota e mat kohën me rrahje akrepësh të mbyllun për sahatë
 me çelje sythesh të shtrëngueme për stinë
 me vërvitje planetesh të lidhuna për diell
 dhe i dëshpërohet ikjes
 kalimit
 mbarimit
  
 unë e ti e dimë se bota rreket kot
 koha matet për ne të dy
 fillon në çdo puthje
 ndalet për çdo përkëdhelje
 zgjatet varg më varg
 dhe nuk mbaron 
 sa jemi bashkë

 a t’ia tregojmë edhe botës?



ndërrimi i viteve 

 koha nuk ndërron
 ti e din
 nuk ka si ndërrohet
 nuk asht se stiva e viteve mbas deret 
 i ka të vjetrit përposhtë
 dhe të rinjtë përsipër
 koha nuk ndërron tesha
 shkon gjithmonë me fustanin bojëqiell 
 që mama ta qepi dikur me dorë
 koha nuk ka si këmbehet
 me jep pak dashuni
 me të dhanë pak shpresë
 se koha të don vetëm ty 
 dhe as nuk zëvendësohet
 lamtumirë vit i vjetër
 mirësevjen i riu
 se e vjetra asht e reja e përditshme
 koha asht në ty e pandërrueshme
 e vetmja që ndërron je ti
 ndërron mendje
 kangë
 ritëm
 dhe bahesh gati
 për festë

dhjetor 2017

___________
Për "Ora Shqiptare", Sadik Krasniqi

Tonin Nikolli

Tonin Nikolli

Tonin Nikolli ka lindur në Gjadër të Lezhës në vitin 1960. Në vitin 1975 mbaron shkollën tetëvjeçare në vendlindje, për të vazhduar mëpastaj studimet ushtarake deri në vitin 1982. Është autor i nëntë përmbledhjeve poetike dhe bashkautor ne nëntë antologji, tre prej të cilave, në gjuhën italiane.
Jeton, krijon dhe vepron në Verona të Italisë.


Veprat:

1. Përtej shpirtit
2. Gur pendimi
3. Pylli im i bardhë
4. Emri yt
5. Malli i ka rrënjët larg
6. Një pëllëmbë jete
7. Dashuria ime quhet Drin
8. Në oborr të shiut
9. Qielli im i gërvishur

Poezi nga Tonin Nikolli



URATA E PARAGJUMIT

Zot, bëje shqiptarin burrë!
Të mbajë lart,
të papërlyer,
VETËM NJË FLAMUR!



KUFIRI

Ka kufij me vizë,
pe,
gardh,
mur…

Ka kufij pa asnjë shenjë,
që nuk preket kurrë…



LUMI

Lumi i lindur,
kurrë nuk shterr…
As n´dimër pa reshje,
as n´thatësirë në verë…



ZJARRI

Që nga zbulimi,
duke fërkuar drutë,
zjarri më s´u shua,
veçse ndez keq…trutë…



MULLIRI

Në ditë të fundit,
pasi të bluajë kokrrën e drithit tëfundit,
për t´mos bluar thatë,
do shkul eshtrat e trupit,
e mokrra të bluajë,
miellin e fundit të bardhë…



GUR...

Ne diten,
Kur brenda trupit tim,
Do gjesh gurin,
Do pendohesh,
Pse,
Padrejtesisht, 
Me gjuajte...



VJESHTЁ E PLOTЁ

Netët zgjatën edhe vjeshta,
pushtetin vendos ngado…
Qielli me tupane t´shpeshta,
mbledh retë, grindet me to…

Nuk e di,zogjtë që u nisen,
në e kanë kryer udh´timin…
Nuk e di, n´vatrër t´braktisur,
ndez kush zjarr..a e fryn tymin…

Netët zgjatën edhe vjeshta,
i zhvesh degët me të shpejtë…
Në shtrat trupat, bashkë ngjeshën,
E flenë ngrohtë, qetë – qetë…

Veçse jashtë, prapë, nuk e di,
përgjatë udhëve nëpër terr,
Ti, a gjen diku një brinjë,
shtrihesh, gjumi a të merr…

Apo luan në shtrojë gjethesh,
pa kuptuar se je në grackë…
Kur del drita, 100 palë ethe,
ke në trup e t´ftohtët n´palcë…



NJERI

Dikur paskam pasë thanë,
se jam njeri ujnash
e m´pelqen me shkue me rrjedhën…

Tash,
fjalën kam fillue me e ngranë,
se eshtnat,  copa cungujsh,
anej e knej, perplasen bregut
e pa drejtim, 
n´vorbul shkaparderdhen…



VITET
(Lojë hajdutësh)

Nuk e di, pse me vitet,
shpeshherë sillemi barbarisht…
I fshehim, si gjë që vidhet,
hajdutrisht, hajdutrisht…

Pa kuptuar, një nga një,
na braktisin vjedhurisht…
Hakun marrin, krejt pa zë,
hajdutrisht, hajdutrisht…



GJURMЁ M…

Nuk e di,
ku e vura gabim këmbën...

Gjithë ditën lë pas gjurmë muti
e për dreq,
nuk bie shi,
të heqë kërmën...

Afrim Mustafa dhe "Bardhësitë e atdheut"

Libri enciklopedik "Bardhësitë e atdheut", kryevepër për UÇK-në.

(Afrim Mustafa, “Bardhësitë e atdheut” një libër për dëshmorët dhe luftën e lavdishme të UÇK-së, botoi Nëwborn Publishing, SHFD të UÇK-së dhe “Zëri i Sharrit”, Prishtinë, 2017)

• Kjo vepër është kryevepër për UÇK-në, ku secili institucion i Republikës së Kosovës, apo i trojeve shqiptare, do ta ketë për nder që ta kenë në bibliotekat e tyre. Ato institucione, apo biblioteka, që do ta kenë këtë libër në raftet e tyre, do ta kenë ‘të gjallë’ luftën për liri dhe Pavarësisë së Kosovës, luftën për përmbushjen e të drejtave të shqiptarëve në Kosovën Lindore dhe luftën për njohjen e kombit shqiptar si komb shtetformues të barabartë në Maqedoni. Kjo enciklopedi meriton të shfletohet në çdo shtëpi, ashtu siç duhet të hapen dritaret për freskuar ajri, me këtë libër meriton të freskohet dhe të mos shndërrohet në harresë kujtesa jonë kolektive. Pra, ky libër enciklopedik është dritare e hapur e kujtesës sonë kolektive drejt ardhmërisë më të sigurt.

Shkruar nga: Dr. Nexhat ÇOÇAJ

       Në historinë më të re të Kosovës ka shumë ngjarje dhe shumë heronj, që ndikuan jo vetëm në ndryshimin e historisë së Vendit - Kosovës, por ndikuan në ndryshimin e hartës botërore. Ngjarjet që i përshkruan vitet e luftës, u bënë tema qendrore në shumë mediume botërore, duke zënë vend të rëndësishëm edhe në rendet e ditës së institucioneve vendimmarrëse botërore. Ndërsa heronjtë e kësaj lufte, me veprimtarinë e tyre atdhetare kanë bërë jehonë të madhe duke u bërë të pavdekshëm.
       Autori Mustafa, duke ndjekur standardin shkencor, e harton këtë enciklopedi të dëshmorëve të UÇK-ve, pra duke marrë në konsideratë të tre luftërat që u zhvilluan nga shqiptarët me idenë e përbashkët për bashkim kombëtar dhe të udhëhequr nga i njëjti parim. Ashtu siç janë të njëjta qëllimet e tri luftërave, ashtu janë të përbashkët edhe dëshmorët e këtyre tri luftërave, që e përbëjnë përmendoren monumentale të kombit shqiptar të shekullit XX dhe fillimit të shekullit XXI.


Libri enciklopedik,”Bardhësitë  e  Atdheut” - dritare e hapur e kujtesës sonë kolektive drejt ardhmërisë më të sigurtë

       Autori Afrim Mustafa, përmes librit të tij “Bardhësitë e atdheut” ka arritur që me anën të një pune të madhe dhe të mundimshme brenda një libri, t’i prezantojë të gjithë dëshmorët brenda një libri, ashtu siç ranë ata brenda një emblemë të UÇK-së. Autori i vetëdijshëm, se sa do që të shkruajë për dëshmorët, do të jetë një pikë ujë në det, sepse vepra e tyre sublime është det e oqean i kombit tonë, kur thellësitë e tyre nuk do t’i arrijmë asnjëherë ne të gjallët, që sot po e gëzojmë lirinë falë gjakut të dëshmorëve.
       Në librin, enciklopedik të dëshmorëve, autori pos jetës së dëshmorëve, jep edhe të dhëna të mjaftueshme për masakrat dhe për ngjarjet më të rëndësishme që e shoqëruan luftën e UÇK-së dhe vuajtjen e popullit deri në çlirimin e Kosovës dhe ndjenjën e të qenit pjesë e shtetësisë për Kosovën Lindore dhe Maqedoninë.
       Ndonëse autori Mustafa, nuk parapëlqen që librin ta ndajë në kapituj, nga struktura e kësaj enciklopedie hetohet lehtas se në fillim janë të prezantuar themeltarët e UÇK-së, përkatësisht heronjtë e Kosovës, të cilët nuk u inkuadruan në radhët e njësive ushtarake dy-tre muaj para fillimit të luftës, apo para përfundimit të luftës, por ishin themeltarë të UÇK-së dhe dhanë kontribut të jashtëzakonshëm në konsolidimin e vetëdijes kombëtare. Ndikimi i tyre qe shumë i madh në rritjen dhe shtrirjen e UÇK-së në gjithë hapësirën shqiptare, ku u zhvilluan luftime, meqë themelimi i kësaj ushtrie rrugëtoi në gjithë hapësirën shqiptare.
       Enciklopedia e dëshmorëve të UÇK-së “Bardhësitë e atdheut”, ndonëse nuk ndjek rrugën e enciklopedive alfabetike, alfabeti i kësaj vepre është veprimtaria luftarake e dëshmorëve dhe sakrifica e tyre, që i tejkalon të gjitha kriteret për hartimin e një vepre të këtillë. Pra, me pak fjalë, kjo vepër është kryevepër për UÇK-në, ku secili institucion i Republikës së Kosovës, apo i trojeve shqiptare, do ta ketë për nder që ta kenë në bibliotekat e tyre. Ato institucione, apo biblioteka, që do ta kenë këtë libër në raftet e tyre, do ta kenë ‘të gjallë’ luftën për liri dhe Pavarësisë së Kosovës, luftën për përmbushjen e të drejtave të shqiptarëve në Kosovën Lindore dhe luftën për njohjen e kombit shqiptar si komb shtetformues të barabartë në Maqedoni.
       Në këtë enciklopedi janë të përfshirë 1959 dëshmorë të UÇK-së, të cilët ranë në altarin e lirisë nga viti 1997 e deri në vitin 1999 dhe në këtë listë emërore të dëshmorëve, autori ndjek radhën sipas alfabetit. Në fund të kësaj liste autori, sqaron se lista nuk është përfundimtare, pasi ajo mund të plotësohet nga komisioni qeveritar dhe Shoqata e Familjeve të Dëshmorëve.
       Më pas, pason lista e dëshmorëve të UÇMB-së nga 30 dëshmorë, lista e dëshmorëve të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare me 102 dëshmorë, si dhe lista e 71 dëshmorëve të të tri luftërave nga Shqipëria. Në këtë libër enciklopedik të dëshmorëve, autori jep të dhëna të shumta enciklopedike, si numrin e studentëve, që kanë rënë dëshmorë në altarin e lirisë (322). Në këtë enciklopedi kushtuar luftërave të përgjakshme, nuk mungojnë as figurat qendrore historike, që kanë kontribuar dhe janë sakrifikuar për popullin shqiptar që nga koha e Skënderbeut e deri në fillim të luftës së UÇK-së. Një vëmendje të veçantë i është kushtuar ushtarëve të vrarë në ish- Armatën Jugosllavë (89). Ndërsa një rëndësi të madhe i kushton edhe klasifikimit të dëshmorëve sipas njësive komunale dhe rretheve.
       Enciklopedike janë edhe intervistat e autorit me komandantët e njësive të UÇK-së anë e kënd Kosovës, tani dëshmorë të kombit. Intervistat që publikohen në këtë vepër kapitale për UÇK-në, janë nga më të ndryshmet dhe nga autorë të shumtë, që kanë shkruar gjatë luftës. Por, në këtë libër nuk mungojnë as shkrimet dhe mendimet e udhëheqësve të institucioneve vendimmarrëse. Pra nuk mungojnë mendimet ‘e arta’ të atyre që e kuptuan dhe e ndihmuan luftën e UÇK-së deri në shpalljen e pavarësisë.
       Në këtë libër enciklopedik nuk mungojnë as shkrimet që u janë kushtuar dëshmorëve me rastin e shënimit të përvjetorëve të rënies së tyre nëpër luftërat dhe betejat në Kosovë, Kosovë Lindore dhe në Maqedoni.
       Të gjithë enciklopedinë e shoqërojnë fotografitë dhe ilustrimet, që në shumë raste flasin më shumë se njëmijë fjalë. Autori nuk ka harruar që të sjellë për lexuesin edhe një numër të madh të monumenteve të dëshmorëve si lapidarët, shtatoret dhe pllakat në shumë vende të rënies së dëshmorëve, apo edhe në varrezat e tyre.
       Të shkruash për jetën dhe bëmat e luftëtarëve të lirisë në frontet e luftës është gati e pamundur, sepse shumë herë ndodh që bashkëbiseduesit të paraqiten me ambicie të mëdha dhe në deklaratat e tyre në shumë raste preferojnë të flasin për veten se sa për heronjtë ë dhe për dëshmorët, andaj autori nuk bie në gracën e këtyre deklarimeve dhe jep të dhëna të sakta, të mbledhura kryesisht përmes shoqatave të dala nga lufta.
       Figurat emblematike të luftës së lavdishme të UÇK-së bëhen edhe më të mëdha kur ata brezat dhe gjeneratat e ardhshme i kanë brenda kopertinave të një libri, i cili meriton të shfletohet në çdo shkollë dhe institucion. Kjo enciklopedi meriton të shfletohet në çdo shtëpi, ashtu siç duhet të hapen dritaret për freskuar ajri, me këtë libër meriton të freskohet dhe të mos shndërrohet në harresë kujtesa jonë kolektive. Pra, ky libër enciklopedik është dritare e hapur e kujtesës sonë kolektive drejt ardhmërisë më të sigurt. Për fund, do të them se sado shumë që të shkruash për dëshmorët, përsëri është pak, sepse ata meritojnë më shumë seç ne u afrojmë atyre. Madje, kurrë nuk do të jetë e mjaftueshme asnjë iniciativë për të shkruar dhe për të dokumentuar tërë lavdinë e atyre që luftuan për liri dhe bashkim kombëtar.
       Ribotimi i kësaj enciklopedie, shpresojmë se do të sjellë të dhëna shtesë dhe përplotësime, meqë për secilën ditë do të dalin në dritë të dhëna të reja për heronjtë, dëshmorët, martirët,  viktimat dhe të pagjeturit e luftës.
___
Shkrimi është dërguar për poertalin "Ora shqiptare" nga autori i librit.

Driton Smakaj

Driton Smakaj

       Driton Smakaj u lind me 26/04/1979 në Abri e Poshtme – Drenicë. Shkollen fillore e kreu në vendlindje, ndërsa shkollen e mesme, vitin e parë dhe të dytë në Klinë, ndërsa vitin e tretë dhe të katërt në Drenas.
Kur filloi studimet për ekonomi në vitin 1998, Kosova digjej në luftë, ai u bashkua me aradhat e Ushtrisë Çlirimtare deri në lirinë e Kosovës. Pastaj vazhdoi studimet për ekonomi dhe diplomoi në vitin 2003.
       Studimet postdiplomike mbi “Zhvillimin e Qëndrueshëm” i ka kryer në Bolonjë të Italisë dhe ku mëpastaj kthehet në Kosovë dhe punon në sistemin bankar deri në Korrik të vitit 2006. Nga Korriku i këtij viti, ai për shkaqe private dhe pune vëndoset në Hungari, ku edhe sot vepron e jeton. Aktualisht punon në departamentin e kontrollit financiar në një nga korporatat më të mëdha në botë, në sektorin e energjisë.
       Pavarësisht profesionit primar të tij si ekonomist, ai mirret edhe me shkrime letrrare, një pasion që nga bankat e shkollës fillore.

Botimet:

• “UDHËKRYQE MISIONESH” – 2010
• “THE GODDESS IS BACK” – 2014 (e-book në Amazon)
• “217” – 2015
• “D11” – 2017
• “MISTERE TË KODUARA” - 2019

Fragment nga romani "Mistere të koduara"

Kapitulli Trembëdhjetë

13 Dhjetor 1998

       Në Cahan, një fshat malor në kufirin Shqipëri-Kosovë kishin arritur 142 ushtarë të UÇK-së të ngarkuar me armë të shumta. E prisnin edhe një djalosh të vinte nga Kruma që t'i bashkohej grupit. Mujë Krasniqi ishte njoftuar që do i bashkohej Arbër Shkreli dhe plani ishte që Arbëri nuk do vazhdonte drejt Drenicës, por do të ndalej në Dukagjin. Donte të ishte në zonën e Rugovës si ushtar, aty ku kishte lindur, por si fëmijë i vogël 14 muajsh kishte shkuar në SHBA, meqë prindërit e tij kishin emigruar atje.
       Muja, ose i njohur si Komandant Kapuçi, me plagë ende të pambyllura në trup, ishte sëbashku me dhjetëra ushtarë në një dhomë të një shtëpie guri të fshatit Cahan dhe ishte ulur ballë për ballë me Beqir Gashin, rapsodin e këngëve folklorike, ia kishin krisur një kënge me çiftelia. Këndonin këngën e famshme 'Thërret Prizreni mori Shkodër', e shkruar nga poeti drenicas Sylë Bajrami.
       Bora kishte kaluar tetëdhjetë centimetra në malet e Pashtrikut dhe nata do ishte e ftohtë. Muja i plagëve të shumta ishte bërë një legjendë për gjahun që iu bënte spiunëve të Serbisë nëpër Kosovë. UDB-a e kërkonte me çdo çmim vrasjen e Kapuçit. 
       Ushtarët kishin qenë në masë, kur ishin nisur nga Kruma drejt Cahanit. Në dalje të qytetit ishin ndalur tek një kafiteri ku kishin porositur çaj të nxehtë. Një djalosh i ri ua kishte paguar çajat dhe si për kureshtje i kishte pyetur se kur do niseshin për Kosovë. Njëri nga ushtarët i entuziazmuar ishte përgjigjur 'me kysmet sonte pas mesnate'. Kaq kishte mjaftuar që pas disa orëve një telefonatë nga paguesi i çajave të njoftonte Mustafë Marecin. Telefonata ishte interceptuar dhe regjistruar në arkivat e Shërbimit Informativ Shqiptar.
       Grupi i 142 ushtarëve pak para mesnatës, ishin nisur drejt kufirit. Ende pa kaluar 200 metra grupi i ushtarëve, arriti edhe një makinë ushtarake ku solli Arbërin që kishte një çantë me rreth 40 kilogram, me vete. E vuri shpejt në shpinë dhe i shpejtoi hapat për t'i zënë ata. 
Njëri nga ushtarët kishte një fletore me kopertina të forta ngjyrë kafe, i ngjante një ditari të vogël, ku kishte shkruar emrat e ushtarëve si dhe ditëlindjet e tyre. Arbëri i mbushur frymë arriti mbrapa ushtarit të fundit.
          'Tung shqipe!', foli ai me zërin e tij duke lëshuar një frymëmarrje nga hapat e shpejtë që bënte nëpër borë.
          'Tung!' foli ushtari që ishte mbështjellur sy e vesh nga të ftohtit e natës në Pashtrik. Ushtari që e kishte ditarin në xhep e kishte vërejtur Arbërin që i ishte bashkangjitur grupit. Bëri një hap anash dhe doli nga rreshti i ushtarëve, priti deri sa kaluan 6 ushtarët e fundit dhe u përshëndet me Arbërin. 
          'Sapo të ndalemi në vendin e parë për të bërë një pushim, do shkruaj emrin tënd në listen e ushtarëve.' foli ai. Arbëri u prezantua, frymëmarrja ende nuk i ishte stabilizuar nga hapat e shpejtë për të arritur grupin e gjithashtu ende nuk e kishte kapuçin në kokë dhe shallin ngase në makinë nga Kruma në Cahan nuk i duhej.
          'Ngjite kapuçin, shallin e mbështillu mirë se shumë ftohtë bën rrugës.' e këshilloi ushtari Arbërin dhe ai ashtu bëri. 
       Nga xhepat e uniformës nxori kapuçin e shallin, edhe dorëzat e lëkurës, e mbuloi mirë fytyrën duke lënë vetëm sytë të lirë që të shikonte para. E atje para tij, shikonte me kureshtje se si çahej bora nga këmbët e ushtarëve të lirisë.

       Forcat ushtarake serbe kishin veshur njësitin special të armatës në uniforma të bardha dhe kishin zënë pritat në vijat malore ku pritej të vinin ushtarët e UÇK-së. 1300 forca të armatosura kishin krijuar një zonë formë patkoi dhe qëllimi i tyre ishte të asgjësonin komplet grupin e ushtarëve të UÇK-së. Grupi i snajperistëve ishin pajisur me snajperë me dylbi nate të avancuara për të goditur sa më saktë objektivin. Kishin edhe grupin e murtajave dhe artilerisë së lehtë pjesë të planit. Kishin zënë pozitat me kohë dhe prisnin.

       Ushtarët e lirisë çanin borën me këmbët e tyre. Ecnin pandalim në natën e ftohtë me borë. Në ballë të grupit ecnin pesë ushtarë me përvojë dhe ishin rreth 150 metra para ushtarëve të tjerë. Pastaj ishte një grup rreth njëzet vetash të shkëputur përafërsisht 50 metra nga të tjerët në ballë të kolonës, pas të pestëve, mes tyre edhe Arbëri. Të tjerët ishin më mbrapa, të gjithë në kolonë. Një lëvizje strategjike për të mos rënë në ndonjë kurth ku shumë ushtarë do të mund të humbnin jetën. Ora kishte kaluar 2 e mëngjesit e çlirimtarët ecnin pa ndalur në një zonë malore me borë, temperatura minus 17 gradë celcius, të ngarkuar në shpinë me armatime të shumta, në një natë të ftohtë akull, djersët u shkonin gurrim ballit nën kapuç.
       Pesë ushtarët e parë bënin sytë katër, kishte kohë që kishin kaluar kufirin dhe në çdo moment mund të ndodhte ndonjë befasi e pakëndshme.
       Snajperisti serb i veshur në të bardha 300 metra përballë e kishte shenjuar ushtarin e parë. Në të njëjtën kohë një tjetër snajperist kishte shënjuar një tjetër ushtar të UÇK-së në mes të kolonës. Qëllimi ishte të sulmohet grupi në mes dhe në fillim për të shkaktuar ndarje të forcave dhe konfuzion.
       Një krismë kumbuese ushtoi malin, ndërsa plumbi përshkoi tejpërtej gjoksin e ushtarit të UÇK-së që ishte në ballë të pesë ushtarëve në fillim të kolonës, i cili vetëm shikoi borën e bardhë dhe u shtri mbi të duke e skuqur me gjakun që rridhte curril nga plaga e tij. Një tjetër krismë goditi në mes të kolonës një tjetër ushtar të lirisë. E krismat vazhduan pambarim.
       Krismat e para ishin vetëm fillimi i një beteje të përgjakshme. Ushtarët u shtrinë në borë sipas udhëzimeve që kishin marrë gjatë stërvitjeve dhe zunë pozicionet. Nuk ishte e lehtë të identifikoje armikun se ku ishte. Krismat u shpeshtuan pambarim e nata e ftohtë i ngjante një kaosi të përgjakshëm. Në grupin e të pestëve edhe dy të tjerë u gjetën nga plumbat e armikut. Bora e bardhë filloi të bëhej e kuqe.
       Zëra e britma dëgjoheshin e bashkë me krismat edhe zërat humbnin në lartësitë e Pashtrikut. Nga tytat e zjarrta të forcave armike mund të vërehej rrethi i gjërë që ishte bërë. Muja nuk e kishte të vështirë ta kuptonte që kjo betejë nuk do ishte e lehtë. Me sa zë që kishte jepte urdhëra për të shtuar zjarrin. Në një kurth të tillë vetëm plumbat drejt armikut të japin shansin e mbijetesës, në të kundërtën armiku ishte në avantazh, kishin zënë pritën dhe vetëm shënjonin objektivin. Snajperistët ishin më të rrezik-shmit sepse ishin në një distancë më të largët për t'i identifikuar. Muja rreth vetes kishte ushtarë me përvojë dhe mes borës që skuqej jepte urdhëra për tërheqje mbrapa, tjetër dalje nuk kishte. Për të bërë një tërheqje duhej zjarr i fuqishëm në drejtim të armikut, por armiku kishte bërë një rreth të gjërë e plumba duheshin shumë. Ushtarët e UÇK-së përmes tytave të tyre villnin zjarr e plumbat e tyre gjenin edhe kokat e trupat e armiqve. Në disa pika luftohej në distanca të afërta rreth 30 metra, priteshin vetëm edhe luftimet fyt a fyt. Disa nga ushtarët i kishin hapur bajonetat e automatikëve, e ndjenin që do hargjoheshin shpejt plumbat.
       Derisa luftohej, krijohej edhe një hapësirë për tërheqje mbrapa. Grupi i të njëzetëve së bashku me grupin e të pestëve mbesin të ndarë nga kolona, në luftime e sipër edhe dy të tjerë bien në luftime fyt a fyt me armikun derisa krijonin hapësirë për shokët që të gjenin një terren të thyer e të tërhiqeshin mbrapa.
       Mirëpo zjarri i tytave të armëve është edhe një e keqe në kohë nate, të identifikon vendin se ku gjendet ushtari. Snajperistët serbë e shfrytëzonin këtë situatë duke shenjuar ushtarët me saktësi. Beteja çdo moment bëhej më e ashpër, luftimet ishin për jetë a vdekje.  Sulmet e serbëve vinin nga të tri anët. Ushtarët që ishin në mes të kolonës ishin cak i pandërprerë i breshërive të armikut. Në më pak se një orë luftime, 29 ushtarë të UÇK-së bien dëshmorë duke u bërë mburojë me trupat e tyre për të shpëtuar shokët në planin e tërheqjes. 
       Nga grupi i njëzet ushtarëve që ishin në fillim të kolonës, kishin arritur të dilnin nga rrethi 11 ushtarë duke përfshirë edhe komandant Kapuçin. Nëntë të tjerë ishin të plagosur që kishin mbetur mu në rrethin e zjarrit të armikut e që disa prej tyre ende luftonin mes plagëve, disa kishin humbur vetëdijen e nuk dihej nëse ishin të vdekur apo ende jetonin. Edhe Muja ishte plagosur, e gjaku i shkonte curril në këmbën e djathtë. Zërat e shokëve të plagosur dëgjoheshin e Muja nuk zbrapsej. 
       Me një plagë në kraharor e një tjetër në këmbën e majtë, si një luan i maleve luftonte edhe Arbëri i cili kishte qenë në pikën më të afërt me 11 ushtarët tjerë që ia kishin arritur të dilnin nga rrethi i hekurt i armikut, e që ishte rreth 90 metra larg grupit të 9-të të plagosurve të tjerë, të cilët kishin mbetur krejtësisht të rrethuar nga forcat e shumta të armatës serbe. Kurrë nuk e kishte menduar që dita e parë e hyrjes në Kosovë do ishte aq e përgjakshme.
       Muja gati sa nuk ishte çmendur kur kishte parë Beqën mes shokëve të vrarë, shokun e këngës dhe të luftës. Urdhëroi pesë nga ushtarët e tij më me përvojë që t'i shkonin pas. Mendjen e kishte bërë top që të plagosurit të mos i linte në atë betejë të përgjakshme. E dinte që nëse i linin aty, forcat serbe do i zinin të gjallë dhe do bënin lajmet e botës. Nuk mund t`ia lejonte vetës një gjë të tillë.
       Njëri nga ushtarët e dinte që kthimi tek të plagosurit që kishin qenë në fillim të kolonës, ishte vdekje e sigurt, por lufta është e luftë e shokët e luftës janë vetë jeta.
       Mbushën mirë karikatorët e automatikëve dhe u nisën ballë për ballë rafaleve të plumbave që vinin sikur breshëri. Një grup tjetër rreth 20 veta, lëvizte me shumë kujdes mbrapa tyre që në rast të krijimit të hapësirës të ndihmojnë të plagosurit për të dalë nga rrethi i zjarrit të armikut. Muja me pesë ushtarët ecnin me hapa të shpejtë drejt shokëve të plagosur e armët e tyre villnin zjarr. Arbëri kishte zënë një pozitë ku kraharorin e plagosur e kishte futur në borë e bora skuqej, ndërsa me dorën e majt shtinte pa ndalur andej nga vinin plumbat e armiqve. Sytë e tij u ndeshën me sytë e Mujës.
          'Të lumtë pushka' u dëgjua zëri i Mujës e Arbëri e vërejti që nga këmba e tij binte gjaku që linte currila nëpër borë. Arbërit iu shtuan shpresat që shokët do ia arrijnë ta tërheqin ngadalë edhe atë nga rrethimi. Plaga në këmbën e majtë ishte e madhe, kishte marr një këmish nga çanta, e kishte shqyer në dysh dhe e kishte lidhur sa për ta ndalur pak gjakun. 
       Situata ishte eksploduese, plumbat vinin si breshër e filluan të binin edhe predha të rënda nga mortajat. Armiku bënte çmos për të asgjësuar UÇK-në e bashkë me asgjësimin e ushtarëve të lirisë donin të vritnin shpresat e shqiptarëve njëherë e përgjithmonë për të qenë të lirë.
       Muja sikur e ndjente që nuk kishte dalje, e ndjente që ishin ato momentet e fundit të jetës së tij. Mblodhi forcën e trupit, ndërroi karikatorët e automatikëve, u ngrit në këmbë, në dorën e majtë kishte një automatik të shkurtër e në dorën e djathtë një AK-47, këmbën e plagosur e ngrihte zhagas pas vetës dhe u nis drejt rafaleve të armikut. Shokët që i shkonin pas nuk iu besonin syve. I ngjante një le-gjende lufte. Në të vërtetë sëcili prej tyre në ato momente ishte një legjendë njerëzore që ndanin momentet e fundit të jetës duke e shëndrruar borën e bardhë në të kuqe, duke shëndrruar dhimbjet dhe gjëmat e plagëve në zëra të fuqishëm të lirisë. 
       I pari që nisi hapat pas Mujës, u godit nga një plumb afër qafës mbi kraharorin e djathtë. 
       Një ’ohhh’ e zëshme i doli nga goja dhe me dorë shtrëngonte plagën. Muja e ktheu kokën, e pa që dy shokët e tjerë u afruan dhe morën ushtarin e plagosur, provonin ta tërhiqnin mbrapa në një terren pak të thyer, disa metra mbrapa Arbërit. 
       Predhat e murtajave binin, e një prej tyre mori dy ushtarët e Mujës përnjëherë dhe jetën e ushtarit që sapo ishte plagosur. Muja vetëm ra në gjunjë, shikoi plot dhimbje eksplodimin, e shikoi edhe njëherë Arbërin dhe u nis prapë drejt nëntë të plagosurve të tjerë, e që nënkuptonte drejt e në plumbat e armikut.
       Një plumb e mori Mujën në krahrorin e majtë duke ia hequr nga dora automatikun e shkurtër. Ai nuk u ndal, bëri edhe ca hapa më tutje e me kallash shtinte andej nga vinin breshëritë. Një plumb tjetër përshkoi gjoksin e tij dhe ishte goditja fatale. Muja u mbështet pak në kallashnikovin e tij, u shtri në krahun e djathtë, koka i peshoi mbi borë, me sytë çelur e me një buzëqeshje heronjësh, lëshoi frymën e fundit në atë natë të ftohtë akull, e sytë e tij sikur shikonin Pashtrikun me bardhësinë e ftohtë, si takimin e fundit të dashurisë së madhe ndaj atdheut.
       Edhe dy ushtarët e tjerë që nuk ishin vetëm pak metra larg Arbërit, nuk shihnin ndonjë shpresë për të hapur rrugë drejt nëntë të plagosurve. Breshëritë e plumbave vinin pa mbarim. Arbëri vetëm i vërejti që edhe dy ushtarët e tjerë u goditën nga plumbat dhe se tytat e tyre nuk gëlltitnin më zjarr.
       Ai shikonte përrreth dhe tashmë bora dukej diku e kuqe e diku e zezë, predhat e mortajave kur eksplodonin nxirrnin copëzat e tokës e që binin pastaj mbi borën e bardhë. Të pesë ushtarët që er-dhen sëbashku me Mujën nuk lëviznin më, vetëm bora skuqej me gjakun e tyre. Shpresat e Arbërit për të mbijetuar shuheshin nga momenti në moment. Filloi të shkonte zhagas mes shkurreve duke u larguar disa dhjetëra metra nga ajo zonë e mbushur me gjak e trupa të vrarë. Por forcë nuk kishte të vazhdonte më tutje nëpër borën e ftohtë. Ndjehej sikur të ishte Mohikani i fundit e që në ato momente aq tragjike të jetës mendonte vetëm për një njeri, për Melindën, vashën e ëndrrave, dashurinë e madhe të botës së tij. 
       Disi i dukej sikur çdo gjë u ndal, edhe dhimbjet e plagëve u ndalën, edhe të ftohtit e natës me borë i dukej sikur u zhduk diku, u ndalën krismat, u ndalën zërat, gjëmat e thirrjet për ndihmë.
       Dorën e futi ngadalë mes shallit tek fyti dhe e preku unazën e fejesës. Dora e tij plot gjak nga plagët, e gjakosi unazën, e shtrëngoi fort e momentet më të bukura të jetës me Melin iu shfaqën përpara syve.
          'Të dua përtej botëve' pëshpëriti Arbëri e pëshpërimën e tij sikur e mori nata e ftohtë me vete për ta dërguar në botën e dashurisë.
Një predhë e mortajës eksplodoi vetëm dy metra larg Arbërit duke ia ndarë nga trupi shpatullën e djathtë të këmbës, e një copëz tjetër e predhës do t`ia ndante edhe gjysmën e fytyrës nga koka. Mo-hikani i fundit ishte dëshmori i fundit i një beteje të ashpër që historia e re e UÇK-së po e përjetonte shumë rënd.
       Nëntë ushtarët e plagosur, shumica prej tyre kishin humbur vetëdijën nga derdhja e gjakut, ndërsa dy prej tyre nuk kishin pasur më asnjë plumb për ta zbrazur, kishin mbetur mes forcave të armikut. Forcat e armatës serbe, do i gjenin ende të gjallë e në orët e hershme të mëngjesit do t`i merrnin me vete si robër lufte, sëbashku me trupat e 35 ushtarëve të vrarë...